Spełniony postulat- instytucja mediacji

Wiesław Bar – NOWE PRAWO I … STARE/NOWE DYLEMATY.
SPRAWY DYSCYPLINARNE
NAUCZYCIELI AKADEMICKICH
PO REFORMIE Z 2018 ROKU

Teka Kom. Praw. – OL PAN, t. XI, 2018, nr 2, 5–17

Streszczenie. Autor, w pięciu punktach, zajmuje się niektórymi zagadnieniami postępowań w sprawach dyscyplinarnych nauczycieli akademickich. Po wskazaniu aktualnego ustawodawstwa w tym zakresie i stanu faktycznego postępowań (1), najobszerniej przedstawia instytucję mediacji, której wprowadzenie ocenia pozytywnie (2), podobnie jak poszerzenie katalogu kar (3). Krytycznie zaś odnosi się do przeniesienia właściwości orzekania, zmiany ról i zadań komisji, zwłaszcza trybu wprowadzenia tej zmiany i braku gwarancji ochrony prawnej dla jej członków (4), jak również trwania przy rozwiązaniu, że pokrzywdzony jest stroną tylko w postępowaniu wyjaśniającym (5).

…..

SPEŁNIONY POSTULAT – INSTYTUCJA MEDIACJI
Dyskusja nad instytucją mediacji oraz rolą mediatorów na uczelniach nie
jest sprawą nową. Wystarczy przywołać projekt „Mediator akademicki, jako
przeciwdziałanie mobbingowi w środowisku akademickim”, współfinansowany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego10, czy Centrum Rozwiązywania Sporów i Konfliktów na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego11
.
Również rzecznicy dyscyplinarni i przewodniczący komisji dyscyplinarnych do spraw nauczycieli akademickich od dawna dostrzegali potrzebę wprowadzenia do postępowań możliwości mediacji, jeśli u podstaw spraw tkwią konflikty interpersonalne12
. Już na etapie prac nad ustawą o szkolnictwie wyższym i nauce, pozytywnie oceniano uwzględnienie tego postulatu w projekcie, jako sposobu polubownego załatwiania sporów13
. Jeśli mediacja
może być stosowana nawet w sprawach karnych14, nie ma racji by była pomijana w tychże. Tym bardziej, że jak – już wspomniano – na uczelniach drastycznie wzrosła liczba zarzutów z tytułu nieprawidłowych relacji z innymi nauczycielami akademickimi (w latach 2013-2017 odpowiednio: 3-7-55- 62-61) oraz nieprawidłowych relacji ze studentami (odpowiednio: 2-0-10-9-27). W grupie zarzutów przedstawianych rektorom, prorektorom, przewodniczącym komisji dyscyplinarnych w latach 2015-2017 najczęściej występowały: nadużycia przy sprawowaniu funkcji kierowniczej (11), naruszenie

10 J. Wieczorek, Mediator akademicki, jako przeciwdziałanie mobbingowi w środowisku akademickim, Niezależne Forum Akademickie, Kraków 2009; N. Doherty, M. Guyler, Mediacje i rozwiązywanie konfliktów w pracy, Wolters Kluwer, Warszawa 2010.

 

UW, jako pierwsza uczelnia w Polsce, ma swojego ombudsmana – rzecznika akademickiego

Jesteśmy pierwszą uczelnią w Polsce, która powołała ombudsmana

strona Uniwersytetu Warszawskiego

…

Uniwersytet Warszawski jest pierwszą uczelnią w kraju, która dostrzegła potrzebę istnienia rzecznika.

Ombudsman to osoba niezależna i neutralna, do której studenci i pracownicy mogą zwracać się z prośbą o wsparcie w sprawach dotyczących uczelni. Pomoc rzecznika ma charakter poufny, zainteresowani mogą pozostać anonimowi. Zakres problemów, którymi zajmują się ombudsmani, jest niezwykle szeroki, trafiają do nich np. konflikty pomiędzy studentami i pracownikami, sprawy studenckie związane z zaliczaniem przedmiotów bądź ocenami, kwestie wynagrodzeń i warunków pracy, przypadki naruszenia regulaminów.

Każdy, kto zwróci się do ombudsmana, może liczyć na poważne potraktowanie sprawy i wysłuchanie skargi. Rzecznik po zdiagnozowaniu problemu zaproponuje właściwe rozwiązania: poinformuje o odpowiednich przepisach, sprawdzi jak w przeszłości traktowano podobne przypadki, wskaże kompetentne jednostki, pomoże w przygotowaniu pism. Jeśli zainteresowany wyrazi takie życzenie, ombudsman skontaktuje się z odpowiednimi instytucjami. W niektórych przypadkach może też zalecić mediacje. Wtedy rzecznik działać będzie w porozumieniu z Centrum Rozwiązywania Sporów i Konfliktów, istniejącym na Uniwersytecie Warszawskim przy Wydziale Prawa i Administracji od 2006 roku.

Współistnieje obu instytucji – ombudsmana oraz ośrodka prowadzenia mediacji w sporach akademickich – to typowe rozwiązanie stosowane na wielu uczelniach; razem instytucje te tworzą tzw. system zarządzania konfliktem. Rzecznik jest „pierwszą instancją” – to do niego jako pierwszego trafiają wszystkie skargi i problemy. Do ośrodka mediacyjnego przekazywane są tylko te, w których istnieje wyraźny konflikt między stronami i mediacja w ocenie ombudsmana jest właściwą procedurą.

Oprócz zajmowania się zgłaszanymi mu problemami, ombudsman będzie także promował na Uniwersytecie Warszawskim etyczne postępowanie, organizował szkolenia z zakresu radzenia sobie z konfliktami i kontaktami interpersonalnymi, a także sugerował, jakie zmiany – dotyczące funkcjonowania uczelni – należy wprowadzić, aby zapobiegać powstawaniu sporów.

Rzecznik akademicki ds. studenckich i pracowniczych oraz Centrum Rozwiązywania Sporów i Konfliktów – to nie jedyne instytucje, do których ze swoimi problemami mogą zwracać się studenci i pracownicy Uniwersytetu Warszawskiego. W marcu 2010 roku powołano na UW Komisję rektorską ds. przeciwdziałania dyskryminacji. Do zadań tej komisji należy przestrzeganie na terenie uczelni równego traktowania kobiet i mężczyzn oraz przeciwdziałanie wszelkim innym formom dyskryminacji – w szczególności ze względu na płeć, wiek, rasę, wyznanie, religię, niepełnosprawność czy orientację seksualną.

Rzecznik akademicki do spraw studenckich i pracowniczych:

Anna Cybulko, ombudsman@uw.edu.pl

dyżury: poniedziałki i czwartki, godz. 11.00-14.00, ul. Dobra 68/70, pok. 5

telefon: 22 55 27 214 (czynny w trakcie dyżurów).

♠

Ombudsman, czyli rzecznik akademicki po raz pierwszy w Polsce

PAP | 2011-11-30

Uniwersytet Warszawski jest pierwszą polską uczelnią, która ma swojego ombudsmana, czyli rzecznika akademickiego do spraw studenckich i pracowniczych. Na to stanowisko rektor UW, prof. Katarzyna Chałasińska-Macukow powołała Annę Cybulko.

Ombudsmani od wielu lat działają na uczelniach w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Niemczech czy Holandii. Ich zadaniem jest pomoc w rozwiązywaniu uczelnianych konfliktów, udzielanie informacji na temat obowiązujących przepisów i przysługujących praw, a także proponowanie rozwiązań zapobiegających powstaniu problemów. …

….Anna Cybulko – jak można przeczytać na stronie internetowej Centrum Rozwiązywania Sporów i Konfliktów UW – jest absolwentką Wydziału Prawa i Administracji UW oraz Wydziału Psychologii UW. Jest doktorantką Szkoły Nauk Społecznych przy Instytucie Filozofii i Socjologii PAN, kończy doktorat na temat zawodu i osobowości mediatora.

Specjalizuje się w zagadnieniach z zakresu rozwiązywania konfliktu, komunikacji interpersonalnej oraz dynamiki małych grup. Mediuje w sprawach cywilnych i rodzinnych – jest wpisana na listę mediatorów sądowych.

♠

UW, jako pierwsza uczelnia w Polsce, ma swojego ombudsmana

serwis  onet.pl/warszawa, 30-11.2011

 

Przeciwdziałanie mobbingowi

Przeciwdziałanie mobbingowi

serwis NSZZ Solidarność PO ,27,05.2011

Ze względu na strukturę organizacyjną uczelni i system rozproszonego zarządzania uczelniami oraz różnorodność form organizacji pracy ważne jest inicjowanie działań mających na celu przeciwdziałaniu niewłaściwych relacji między pracownikami oraz między pracownikami i ich przełożonymi. Kwestie przeciwdziałania mobbingowi są szeroko poruszane przez pana Józefa Wieczorka w publikacji Mediator akademicki jako przeciwdziałanie mobbingowi w środowisku akademickim. Zapraszamy do zapoznania się z poradnikiem dla mobbingowanych w środowisku akademickim oraz ze stroną internetową nfamob.wordpress.com na której poruszane są sprawy związane z przeciwdziałaniem mobbingowi.

oraz skorygowane teksty po moich (jw) komentarzach:

Mobbing uczelniany hamuje rozwój nauki

Mobbing uczelniany – nie milcz – reaguj

Kto może być mediatorem

Kto może godzić strony

Rz

Polskie przepisy nie stawiają mediatorom żadnych szczególnych wymagań, zwłaszcza formalnych

Mediatorem może być każda osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych i korzystająca z pełni praw publicznych. Nie może być nim czynny sędzia, ale już w stanie spoczynku – tak. W praktyce chyba najczęściej roli tej podejmują się prawnicy, a także psycholodzy.

Organizacje społeczne i zawodowe mogą prowadzić listy stałych mediatorów oraz tworzyć ośrodki mediacyjne, a informację o listach stałych mediatorów oraz o ośrodkach przekazuje się prezesowi sądu okręgowego…

Mediacja lekarska

Mediator będzie lekarzem, ale czy zrozumie pacjenta?

GW Katowice,2010-01-09

Nowe władze Śląskiej Izby Lekarskiej już za kilka dni mają powołać mediatora, który będzie pośredniczył w sporach między pacjentami a lekarzami….Przy Uniwersytecie Śląskim działa ośrodek kształcący sądowych mediatorów. Kilku z nich przeszło kurs z zakresu prawa medycznego. Jednak lekarze woleli wybierać mediatora spośród siebie. Takie właśnie rozwiązanie znalazło się w nowej ustawie o izbach lekarskich. W art. 113 ustawy czytamy, że na mediatora może być powołany „lekarz godny zaufania”….

Przy Uniwersytecie Śląskim działa ośrodek kształcący sądowych mediatorów. Kilku z nich przeszło kurs z zakresu prawa medycznego. Jednak lekarze woleli wybierać mediatora spośród siebie. Takie właśnie rozwiązanie znalazło się w nowej ustawie o izbach lekarskich. W art. 113 ustawy czytamy, że na mediatora może być powołany „lekarz godny zaufania”.

Prof. Teresa Dukiet-Nagórska, kierowniczka Katedry Prawa Karnego i Kryminologii Uniwersytetu Śląskiego, była zwolenniczką wprowadzenia instytucji mediatora w izbach lekarskich. Nie podoba jej się jednak powoływanie na tę funkcję lekarzy. Uważa to za nieporozumienie.

– Celem mediacji jest rozwiązanie konfliktu. Dzięki niej jest możliwe skrócenie czasu, w jakim rozstrzygany jest spór, bo mediacja jest krótsza od procesu przed sądem. Skuteczna mediacja możliwa jest jednak tylko wtedy, gdy prowadzi ją osoba specjalnie do tego przygotowana, znająca przepisy kodeksu postępowania karnego, a przede wszystkim całkowicie bezstronna.

Lekarz powołany na mediatora między innym lekarzem a pacjentem, który czuje się pokrzywdzony, nawet przy najlepszych chęciach będzie okazywać więcej zrozumienia dla lekarza niż drugiej strony

Mediator dobry na mobbing akademicki

 

Mediator dobry na mobbing akademicki

Kontrateksty

Nie ulega wątpliwości, że mobbing jest zjawiskiem powszechnym w środowisku akademickim i szkodliwym dla nauki i edukacji w Polsce. Jest to jedna z poważnych patologii polskiego życia akademickiego.

Zawód: mediator

Zawód: mediator

Rzeczpospolita, 29-10-2009, Tomasz Pietryga

Powstanie nowa grupa zawodowa. Prawnicy zostaną wyłączeni z mediacji, a ugody będą częściej zastępować wyroki sądowe.

Z mediacją jest źle. Z sal sądowych trafia do niej promil rozpatrywanych spraw. Nie ufają jej nie tylko strony, ale nawet sędziowie. Czy wkrótce się to zmieni?

Projekt przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości, który trafił do konsultacji społecznych, ma spowodować ożywienie mediacji. 

Brakuje standardów 

Obecnie postępowanie mediacyjne może być prowadzone w sprawach nieletnich, karnych i cywilnych. Regulacje nie są jednolite. Różnorodny jest nawet status mediatora czy jegowynagrodzenie. Projekt określa jednakowe standardy. Wprowadza też podział na mediatorów zawodowych i społecznych. Wyłącza z tej pierwszej grupy przedstawicieli zawodów prawniczych: adwokatów, radców, referendarzy itp. Nie będą oni mogli być wyznaczani przez sądy i prokuratury do mediacji.

Wzmocniony zostanie za to status mediatora. Będzie go obowiązywała m.in. tajemnica zawodowa.